Ciągłe podnoszenie poprzeczki i próby doskakiwania do niej. Próby skazane na niepowodzenie, bo nawet jeśli jakimś cudem zbliżysz się do swojego ideału, natychmiast podniesiesz standardy.

Nawet od samego czytania o tym robi się ciężko. A są ludzie, którzy fundują sobie takie „przyjemności” każdego dnia. Ludzie, którzy nie wierzą w swoją wartość, nie czują się wartościowi sami w sobie i próbują tę wartość znaleźć na zewnątrz, często wpadają w pułapkę perfekcjonizmu, usiłując doprowadzić samych siebie i swoje działania do perfekcji. Wydaje im się, że w ten sposób zasłużą na miłość, szacunek i akceptację. Chcą pochwał, gratyfikacji i uznania, bo gdy tego nie dostają, czują się odrzuceni i nieważni. Dlatego eksploatują bezlitośnie swoje ciało i energię, biorąc na siebie zbyt dużo obowiązków i wkładając ogromny wysiłek we wszystko co robią. Bo wszystko co robią ma być zrobione perfekcyjnie.
Są też tacy, których perfekcjonizm spowalnia lub wręcz paraliżuje. Nie mogą ruszyć z żadnym projektem, zanim nie dopną wszystkiego na ostatni guzik. Sprawdzają wszystko dziesiątki razy. Bezustannie poprawiają, wygładzają i udoskonalają. A i tak drżą z lęku, kiedy wypuszczają swój projekt na świat. Jak ognia boją się porażki, negatywnych komentarzy, sceptycznej uwagi. Wszelką krytykę odbierają bardzo osobiście i każda wypowiedź, która nie zgadza się z ich zdaniem, jest atakiem na nich, jako człowieka.

Ale zdarza się też tak, że projekty i zamierzenia perfekcjonistów nigdy nie docierają do fazy realizacji, bo przecież najpierw trzeba wszystko idealnie przygotować. Perfekcyjnie zorganizowane i drobiazgowo zaplanowane pozostają jedynie w sferze koncepcji, której autor wciąż czeka na właściwy moment, aby zaprezentować ją światu. Najbardziej smutne jest to, że perfekcjoniści często rezygnują z robienia rzeczy, które chcieliby robić, bo boją się, że nie wyjdzie perfekcyjnie. Ich życiowe motto to: „Albo perfekcyjnie, albo wcale!” No to nie robią wcale.

Są też tacy, których perfekcjonizm spowalnia lub wręcz paraliżuje. Nie mogą ruszyć z żadnym projektem, zanim nie dopną wszystkiego na ostatni guzik. Sprawdzają wszystko dziesiątki razy. Bezustannie poprawiają, wygładzają

Ci którzy żyją albo pracują z perfekcjonistami pod jednym dachem na pewno zgodnie stwierdzą, że nie jest to życie usłane różami. Dążący do ideału mąż, żona lub szef gnębi domowników i współpracowników, oczekując od nich szacunku dla porządku i zachowywania tych samych wyśrubowanych standardów. Najdrobniejsze odstępstwo od ideału, czy choćby niewielkie „wykroczenie” (brudny kubek pozostawiony na stole albo różna szerokość kolumn w tabelce) przyczynia się do irytacji i rozdrażnienia, bo zaburza poczucie bezpieczeństwa i powoduje, że wewnętrzny spokój znika w jednej sekundzie.

Kluczowym momentem w wychodzeniu z perfekcjonizmu i nauczeniu się odpuszczania jest znalezienie odpowiedzi na pytanie „Po co mi ten perfekcjonizm?” Odkrycie tego, co nas goni do bycia najlepszymi, doskonałymi i idealnymi. Czy to jest wewnętrzny niepokój, że nie jestem wystarczająco dobra/dobry? Czy to jest lęk przed porażką? Czy pragnienie uznania i podziwu? Czy to brak zaufania do innych i przekonanie, że nikt nie wykona pracy lepiej niż ja?

Kiedy odkryjesz co cię popycha do osiągnięcia perfekcji, będziesz mogła/mógł zacząć z tym pracować. Jeżeli jest to niskie poczucie własnej wartości, możesz zacząć je wzmacniać. Jeżeli potrzeba zasługiwania na akceptację i miłość, możesz zacząć akceptować siebie i budować w sobie poczucie, że jesteś wystarczająco dobra/-y już teraz, niezależnie od tego, czy popełniasz błędy, czy nie.

Kluczowym momentem w wychodzeniu z perfekcjonizmu i nauczeniu się odpuszczania jest znalezienie odpowiedzi na pytanie
Po co mi ten perfekcjonizm?

Bo perfekcja nie istnieje. Człowiek nie może być perfekcyjny lub nieperfekcyjny, bo jest unikalny, taki jaki jest. Daj sobie prawo do popełniania błędów, uwierz, że porażka to nie koniec świata i nie porównuj się z innymi, bo przecież każdy z nas ma własne predyspozycje i zdolności. W momencie kiedy zaakceptujesz siebie i spojrzysz na siebie ciepło, twoje dążenie do osiągnięcia perfekcji osłabnie. Gdy uświadomisz sobie swoją wewnętrzną wartość, nie będziesz już czuł/-a potrzeby zabiegania o to, aby ktoś inny powiedział ci, że jesteś wartościową osobą. I nie będziesz już uzależniać swojego dobrego samopoczucia od pozytywnych reakcji otoczenia ani budować poczucia własnej wartości na pochwałach i uznaniu innych. Poczujesz, że jesteś OK. Już dzisiaj i już teraz.

Małgorzata Trzaskowska