Trybunały
W Wielkiej Brytanii funkcjonują ”mniej formalne” sądy, określane nazwą Trybunały, które zajmują się ściśle określonymi dziedzinami prawa i są instytucjami niezależnymi od urzędów podejmujących decyzje, od których się odwołujemy. First-Tier Tribunal (Social Security and Child Support) odpowiada za rozpatrywanie odwołań od decyzji związanych z zasiłkami. First-Tier Tribunal (Tax) rozpatruje odwołania od decyzji urzędu podatkowego, Employment Tribunal zajmuje się sprawami prawa pracy.

Najczęściej można tylko zyskać
Jeśli jesteśmy pewni swoich racji nie powinniśmy się bać skorzystać z takiej możliwości. Spotkałem się z osobami, które nie chciały oddać sprawy do Trybunału, gdyż bały się bliżej nieokreślonych konsekwencji na wypadek niepowodzenia. To wielki błąd! W większości spraw jeśli nie uda się odwrócić niekorzystnej decyzji wracamy po prostu do punktu wyjścia. Jeśli decyzja jest niekorzystna i nie zostanie zmieniona, to tak naprawdę nic się nie stanie. Natomiast jeśli uda się ja odwrócić, to będzie to miało wpływ na nasza sytuację. Innymi słowy w większości spraw można tylko zyskać, bądź zostać w tym samym miejscu, wiec nie warto rezygnować z możliwości odwołania.

Kwestie finansowe
Drugim najczęstszym powodem rezygnacji z odwołania do Trybunału jest obawa o koszta. Dociera do nas też świadomość że przecież prawo to niekoniecznie dziedzina na której się znamy. Więc dochodzi kolejny problem. Prawnik. A to już może się okazać dużą barierą. Koszty związane z wynajęciem usług prawnika mogą być bardzo duże, a do tego nie mamy gwarancji końcowego sukcesu. Prawnik może nam pomoc wygrać sprawę, ale jeśli nie możemy sobie pozwolić na koszta, nie oznacza to by rezygnować. Przede wszystkim instytucja Citizens Advice oferuje darmowe wsparcie w sprawach związanych z zasiłkami. Jeśli chcemy ocenić nasze szanse w jakiejś sprawie sądowej poszukajmy kogoś kompetentnego aby się skonsultować. Wbrew pozorom nie zawsze to jest prawnik. Na przykład: jeśli prowadzimy firmę, wynajmujemy warsztat i dostaliśmy mandat za nieprzestrzeganie przepisów pożarowych to być może właściwszą osobą z którą należy się skonsultować czy warto się odwołać będzie inspektor straży pożarnej a nie prawnik. Biura księgowe oferują często szeroki zakres pomocy w sprawach zasiłkowych, a w przypadku decyzji podatkowych pomoc doświadczonego księgowego może być dużo cenniejsza niż pomoc prawnika, który nie specjalizuje się w prawie podatkowym. Czasami wystarczy niedługa konsultacja by specjalista mógł ocenić szanse na pozytywne rozpatrzenie apelacji.

W ostateczności można próbować reprezentować siebie bez pomocy osób trzecich. Procedury w Trybunałach są mniej formalne niż w sadach i można bez znajomości przepisów prawnych przedstawić swoje racje. To w gestii Trybunału jest zastosowanie odpowiedniego prawa, nie musimy powoływać się na konkretne przepisy, wystarczy ze przedstawimy dobrze nasza sprawę.

Bezpłatni tłumacze
Jeśli obawiamy się, że nie poradzimy sobie z językiem angielskim, Trybunały oferują darmową pomoc tłumaczy. Wystarczy zaznaczyć odpowiednie pole w formularzu odwołania, a tłumacz będzie dostępny na rozprawie.

• To nic nie kosztuje! Odwołanie się do Trybunału nie jest związane z opłatami
• W większości przypadków jeśli przegramy sprawę nie oznacza to dodatkowych konsekwencji, wiec jeśli jest jakakolwiek szansa na wygraną, powinno się z niej skorzystać. Można sobie tylko pomóc!

Zbieraj dokumentację
Do odwołania warto oczywiście dobrze się przygotować. Należy mieć udokumentowane wszelkie istotne fakty, zgłoszenia. Im więcej dowodów tym lepiej. Polegajmy na dokumentach, nie na samym słowie, stąd dobrze mieć zachowane kopie korespondencji z urzędami, zarówno tej otrzymanej z urzędów jak i tej wysyłanej. Zanim jednak sprawa trafi do Trybunału, odwołanie musi być rozpatrzone wewnętrznie przez urząd. Warto o tym pamiętać i na wszelki wypadek zadbać, by od początku zachować dowody w sprawie.

• Pamiętaj by zawsze posiadać dowody zgłoszeń do urzędów i wszelkiej komunikacji. Kopie listów, daty i czas rozmów telefonicznych, imię osoby, z którą była przeprowadzona rozmowa.
• Upewnij się, by zawsze odpowiadać w wyznaczonym terminie. Zazwyczaj jest to 30 dni od daty na liście.
• Przygotowując odpowiedz, warto załączyć kopie otrzymanej korespondencji, na którą odpowiadamy. Dzięki temu urzędnik, zajmujący się naszą sprawa, będzie miał „pod ręką” podgląd do wcześniejszej korespondencji. Jest to o tyle istotne, że często zupełnie inne osoby rozpatrują różne etapy skarg i nie zawsze znajdą czas, by odszukać w swoim systemie poprzednią korespondencję.
• Na spotkanie w Trybunale należy zadbać o odpowiedni ubiór. Formalnie nie wymagany, okazuje jednak szacunek wobec osób, które będą decydować w naszej sprawie.

Postaw na doświadczenie
Biuro księgowe SAFI Advisory Services Limited pomaga klientom w przygotowaniu apelacji do Trybunałów podatkowych i zasiłkowych oraz reprezentowaniu klientów w Trybunałach i posiada na swoim koncie długą listę spraw zakończonych sukcesem.

Miała być kara, jest zwrot
Jedna z niedawnych spraw prowadzonych przez SAFI, była sprawą Pani Marty, która mieszka już od wielu lat w Polsce. Zanim wyjechała do Polski pobierała zasiłek Tax Credit. Nieznajomość przepisów i błędne rozumowanie, że skoro wyjeżdżam z Anglii i przestaję otrzymywać zasiłek to już nie mam obowiązków, spowodowało, że Pani Marta nie złożyła formularza Tax Credits Renewal, a to w konsekwencji oznaczało konieczność zwrotu otrzymanego zasiłku za czas od kwietnia do wyjazdu do Polski. Pani Marta otrzymała list z polskiego urzędu skarbowego o długo, jaki ma do spłacenia w Anglii, który to dług będzie jej teraz pobierany z polskiego wynagrodzenia. Poinformowano Panią Martę, że jest to decyzja ostateczna i jako, że dług dotyczy sprawy sprzed lat nie może się ona odwołać, gdyż terminy na odwołania dawno minęły. Kwota, szczególnie w polskich złotówkach, była dla Pani Marty ”astronomiczna”. Po zapoznaniu się z dokumentacją udało nam się szybko ustalić, że dochód Pani Marty, gdyby był podany na formularzu, tak naprawdę spowodowałby wypłatę niedopłaconej kwoty (Pani Marta wyjechała w połowie roku podatkowego, więc miała niski roczny dochód). Okazało się też, że HMRC popełniło istotny formalny błąd, który powodował, że technicznie bieg terminu na złożenie odwołania jeszcze się dla Pani Marty nie zaczął. HMRC nie chciało się zgodzić z tym stanowiskiem, więc sprawa została oddana do Trybunału. Trybunał oczywiście przyznał rację argumentacji księgowych z firmy SAFI. Cała sprawa została rozpatrzona w trybie pisemnym, bez potrzeby stawiania się na rozprawie, przez co koszty pomocy w tej sprawie były niewielkie. Ostatecznie zamiast spłacać „dług”, który został naliczony i przekazany do Polski, Pani Marta otrzymała zwrot niedopłaconego zasiłku wraz z odsetkami. Ten przykład świetnie pokazuje, że tak, warto się sądzić. Urzędy nie zawsze mają rację i nie chcą przyznawać się do błędów. Jeśli jesteśmy w takiej sytuacji i mamy możliwość odwołania się do niezależnych instytucji to korzystajmy z niej.

Nie tylko Trybunały
W Anglii poza Trybunałami istnieje wiele instytucji arbitrażowych. Np. instytucje Ombudsman Services zajmują się skargami na urzędy lokalne, firmy, banki, firmy finansowe, w tym fundusze emerytalne, czy agencje mieszkaniowe. W przypadku sporów, czy nieprawidłowości jeśli jesteśmy stroną poszkodowaną i dana firma czy instytucja nie chce rozpatrzyć pozytywnie naszej skargi warto dowiedzieć się, gdzie można zasięgnąć dodatkowej pomocy.

Tomasz Wiadrowski